Depresja

W naszym społeczeństwie pojęcie depresji bywa często wypowiadane w różnych kontekstach sytuacyjnych, czasem jest wręcz nadużywane. „Depresyjny nastrój”, „depresyjna aura”. Kiedy jest to wpływ jedynie niesprzyjającego barometru, a kiedy sygnał, że warto zwrócić się o pomoc do profesjonalisty? 

Smutek to jedna z naszych podstawowych emocji. Stanowi naturalną reakcję na różne wydarzenia naszego życia – rozstanie z partnerką/partnerem, kłótnię z przyjacielem. Czasem jednak    mogą stać się czynnikiem wyzwalającym zaburzenia psychiczne. 

W przebiegu depresji dochodzi do zmian funkcjonowania w różnych obszarach – emocji, myśli, zachowań oraz zdrowia fizycznego: 

Smutek to jedna z naszych podstawowych emocji. Stanowi naturalną reakcję na różne wydarzenia naszego życia – rozstanie z partnerką/partnerem, kłótnię z przyjacielem. Czasem jednak    mogą stać się czynnikiem wyzwalającym zaburzenia psychiczne. 

W przebiegu depresji dochodzi do zmian funkcjonowania w różnych obszarach – emocji, myśli, zachowań oraz zdrowia fizycznego: 

Smutek to jedna z naszych podstawowych emocji. Stanowi naturalną reakcję na różne wydarzenia naszego życia – rozstanie z partnerką/partnerem, kłótnię z przyjacielem. Czasem jednak    mogą stać się czynnikiem wyzwalającym zaburzenia psychiczne. 

W przebiegu depresji dochodzi do zmian funkcjonowania w różnych obszarach – emocji, myśli, zachowań oraz zdrowia fizycznego: 

    Emocje: 

• zmienność nastrojów lub obniżony nastrój – smutek, przygnębienie 
• drażliwość 
• poczucie pustki 
• poczucie winy 
• niepokój, lęk 
• niezdolność do przeżywania przyjemności (anhedonia) 
   

    Zdrowie fizyczne (objawy somatyczne): 

• zaburzenie rytmu dobowego – bezsenność lub nadmierna senność, problemy ze wstawaniem lub zasypianiem   
• odczuwanie zmęczenia, braku energii 
• utrata apetytu (rzadziej wzmożony apetyt) 
• odczuwanie napięcia, 
• spowolnienie psychoruchowe 
• niewytłumaczalne bóle 
• odczuwanie zmęczenia, braku energii lub nadmiernego pobudzenia 
• zaburzenia apetytu (nadmierny bądź jego brak) 
• bóle głowy, barków 
• ucisk w klatce piersiowej 
• nadmierna potliwość, zaparcia, biegunki, mdłości wymioty 

    Postrzeganie siebie/zmiany poznawcze w obszarze myślenia:

• spadek sprawności intelektualnej, pogorszenie pamięci i koncentracji 
• problemy z podejmowaniem decyzji, trudności w zapamiętywaniu informacji 
• samokrytycyzm, samoobwinianie się 
• negatywny obraz własnego ciała 
• niskie poczucie własnej wartości 
• brak sensu istnienia, poczucie pustki, myśli samobójcze 
   

    Zachowanie: 

• zaniedbywanie higieny osobistej i wyglądu zewnętrznego 
• wycofywanie się z kontaktów z rówieśnikami/rodziną 
• samouszkodzenia, 
• wycofanie, spędzanie wiele czasu w samotności, izolowanie się 
• utrudnione radzenie sobie z codziennymi obowiązkami 
• zaniechanie podejmowania aktywności, które wcześniej stanowiły źródło przyjemności 
   

Objawy utrzymujące się powyżej dwóch tygodni powinny skłonić nas do wizyty u profesjonalisty. 

Przyczyny: 

• biologiczne – depresja endogenna 
  serotonina i norepinefryna – neurotransmitery, które odgrywają znaczącą rolę w zakresie zmiany nastrojów 
  
  W leczeniu depresji często wykorzystuje się farmakologię, która wpływa na funkcjonowanie chemiczne mózgu. Efektywność tego rodzaju leczenia potwierdza teorię, że serotonina i norepinefryna odgrywają znaczącą rolę w związku z pojawieniem się i utrzymywaniem objawów depresyjnych. 
   
• Stresujące wydarzenia – utrata bliskiej osoby, rozstanie, będące czynnikiem wyzwalającym (depresja egzogenna, reaktywna) 

Czynniki, które zwiększają ryzyko wystąpienia depresji: 

• predyspozycje genetyczne (dziedziczność, czyli występowanie zaburzeń depresyjnych  
• w rodzinie) 
• stresujące wydarzenia życiowe 
• przewlekłe stresory lub trudności w nawiązywaniu i podtrzymywaniu relacji z innymi ludźmi 
• rodzinne 
• style myślenia, które przyczyniają się, wzmacniają niskie poczucie własnej wartości  
• i wysokiego poziom samokrytycyzmu 
• poczucie bezradności i beznadziei 

Depresja może być: 

• pojedynczym epizodem 
• depresją nawracającą 
• fazą choroby afektywnej dwubiegunowej 

Sposoby leczenia: 

• farmakologiczne 
• psychoterapia